Hans Alma 1917-1960

De succesvolle carrière van Hans Alma als journalist en schrijver was eigenlijk nog maar net begonnen, toen deze alweer abrupt en tragisch werd afgebroken door een auto-ongeluk, dat hem in 1960 het leven kostte. Alma was al bijna 30 jaar toen hij pas zijn intrede in de journalistiek deed. In 1946 werd hij aangenomen als redacteur bij de toenmalige Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant. Dat betekende een opvallende ommezwaai in zijn leven, want vóór die tijd had hij zich voornamelijk in uniform gemanifesteerd. Een loopbaan in het leger lag namelijk voor de jonge, in 1917 geboren Hagenaar geheel in de lijn van de familietraditie. Deze voerde hem dan ook linea recta naar een officiersopleiding.
Maar het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog en (in mei 1940) het snelle einde van de verouderde Nederlandse krijgsmacht in de ongelijke strijd met de moderne Duitse heirschaar, had tot resultaat dat hij voorlopig werkeloos werd. In de vijf bittere jaren die volgden, kreeg hij genoeg van alles wat met oorlog en militarisme te maken had. Hans Alma kwam tot het inzicht dat hij ander werk moest zoeken en dat hij zijn onmiskenbare schrijftalent - aan het licht getreden in de tijd dat hij meewerkte aan een personeelsblad voor militairen – beter kon gebruiken door een baan in de dagbladjournalistiek te veroveren.

Vlak na de bevrijding in 1946 viel zijn sollicitatie bij de Zwolse Courant in goede aarde. Op de toen nog slechts acht leden tellende redactie van deze grote provinciale krant, die meer dan half Overijssel, delen van Gelderland, Drente en later de IJsselmeerpolders bestreek, kwam hij als geroepen. Hij viel al direct op door zijn werkkracht en veelzijdige belangstelling. Alma pakte van alles aan. Hij redigeerde de sportpagina’s, schreef kritisch over film en beeldende kunst, beheerde rubrieken en maakte reportages van soms wel een pagina groot over steden, dorpen en gebieden in het verspreidingsgebied van “de Zwolse”. Bij dat laatste werd hij meestal vergezeld door de freelance werkende tekenaar en schilder Teun van der Veen die de illustraties voor zijn rekening nam. Alma had ook een hobby: goochelen. Die bracht hem in 1949 op het idee om samen met zijn vriend Teun op de bonnefooi al liftend een reportagereis door na-oorlogs Nederland en België te maken. Ze namen zich voor hun dagelijkse kostje op te scharrelen met de opbrengsten van hun respectieve kwaliteiten, goochelen en portrettekenen. De verhalen vonden hun weg in alle twaalf dagbladen van de GPD, de Gemeenschappelijke Pers Dienst, waarbij de Zwolse Courant aangesloten was. De gezamenlijke belevenis kreeg een jaar later een vervolg toen Hans Alma een gat in de markt van het naoorlogse Nederland ontdekte.
Hij merkte dat er nauwelijks een boek te krijgen was over toeristische reizen naar vreemde landen, zoals naar Spanje, een land waar bijna niemand in die tijd iets vanaf wist. Behalve dan dat er een burgeroorlog had gewoed en dat dictator Franco er de lakens uitdeelde. Toen er ook nog een bekende uitgeverij bereid bleek Alma’s pennenvruchten in boekvorm uit te brengen vroeg hij Teun van der Veen opnieuw hem te vergezellen. In een tijd dat nog bijna niemand internationale reizen maakte, legden zij, voornamelijk met het openbaar vervoer, in vier weken 5000 kilometer af en keerden terug met een Spaanse schat aan beelden en verhalen.
Alma’s eerste reisboek “Carmen zonder make-up” (uitg. Becht, 1951) werd enthousiast ontvangen en had een lange reeks van lezingen door het hele land tot gevolg. Zijn vriend Teun die hierbij nog vaak als sneltekenaar assistentie verleende, haakte vervolgens af bij Alma’s plannen om nog meer gebieden in zuidelijk Europa te bereizen.

Naast zijn gewone werk op de krantenredactie - als reportageredacteur en als bedenker en stimulator van veel journalistieke initiatieven - slaagde Hans Alma er binnen een paar jaar in nog vier dikke reisboeken te schrijven en van zijn eigen foto’s te voorzien. Hij zwierf rond in Joegoslavië (“Waar Europa eindigt”) in Griekenland (“In de schaduw van Hellas”) in Zuid-Italië en Sicilië (“De ongepoetste laars”) en toerde langs de Franse Riviera (“Marianne’s rokzoom”), alle vier uitgaven van Becht, Amsterdam. Hans Alma schreef geen reisgidsen. In al zijn boeken speelde hij zelf de hoofdrol, sprak met de lokale bevolking, beschreef uitvoerig bijzondere types en gaf een beeld van gewoonten en cultuur Tegen het einde van de jaren vijftig, toen hij net 43 jaar was geworden, vroeg de directie van de Erven Tijl, uitgever van de Zwolse Courant, hem voor de functie van hoofdredacteur, als opvolger van mr.J.C.de Wit die in 1960 met pensioen zou gaan.
Een paar maanden later sloeg het noodlot toe. Met zijn vrouw Betty terugkerend van een tripje naar Italië botste Hans Alma in april 1960 met zijn auto op een brug in de Ardennen frontaal op een vrachtwagen. Het echtpaar overleefde het niet. Hun enige zoontje bleef alleen achter.

Auteur: Willem van der Veen

Geboren:		05-08-1917 Den Haag
Overleden:		25-04-1960 Zwolle
Publicaties:		Hans Alma schreef onder meer een aantal reisboeken over het Middellandse Zeegebied.
Laatst bijgewerkt op:		27-02-2014