D.I. Luteijn

Landbouwingenieur David Izaak Luteyn werd op 24 juni 1915 geboren te Cadzand in Zeeuws- Vlaanderen. Hij was, na zijn studie aan de Landbouwhogeschool te Wageningen, werkzaam bij het Ingenieursbureau J. van Hasselt en de Koning te Nijmegen. In 1943 schreef hij samen met de ingenieurs Bijhouwer en Van der Steur het rapport 'Algemeen plan voor de verbetering van de uitgeveende gronden in het Land van Vollenhove'. Van 1945 tot 1954 was hij directeur van de N. V. Ontginningsmaatschappij Land van Vollenhove, gevestigd te Steenwijk. Behalve voornoemd rapport schreef hij daarover onder meer: 'De inpoldering en ontginning van de uitgeveende gronden in het Waterschap Vollenhove' (1942), 'De overgangsexploitatie en de uitgifte van gereedgekomen gronden in het Land van Vollenhove' (1948) en 'De veenontginning in het Land van Vollenhove' (1954).

Hij was als lid van Provinciale en Gedeputeerde Staten van Overijssel bij uitstek deskundig op het gebied van de planologie. Hij nam als gedelegeerde van de Nederlandse overheid deel aan diverse buitenlandse reizen, maar moest wegens een ongeneeslijke ziekte een vroegtijdig einde maken aan zijn carrière. Op de nog jonge leeftijd van 46 jaar overleed hij op 20 december 1961 in het ziekenhuis te Heerenveen. Het rapport ging nadrukkelijk in op de natuurwaarden van deze bijzondere streek; een aantal gebieden werd bestemd als reservaat, ongetwijfeld de grote verdienste van Bijhouwer! Na de bevrijding werd het ontginningswerk voortgezet. De werkverschaffing vond nu plaats onder de Dienst Uitvoering van Werken; vele arbeiders verrichtten zwaar grondwerk 'in de DUW', zoals ze dat destijds noemden. Vooral 's winters, als er elders weinig of geen werk was, liep het aantal arbeiders op tot boven de 1200. Zij werden geleid door tientallen uitvoerders en werkbazen. Er waren drie categorieën arbeiders: streekarbeiders (mensen die in de nabije omgeving woonden en met eigen vervoer, dikwijls lopend, naar het werk gingen), busarbeiders (zij die dagelijks per bus kwamen) en kamparbeiders (die ver van huis en haard in één van de arbeiderskampen verbleven).

In 1954 kwam een einde aan deze vorm van werkverschaffing en in 1961 besloot de regering een einde te maken aan de ontginning van woeste gronden in eigendom van de staat. Nadat in uitvoering zijnde werken waren afgemaakt, werd op oudejaarsdag 1968 de Ontginningsmaatschappij Land van Vollenhove opgeheven. Sinds het midden van de jaren negentig werken overheden en bevolking samen aan een duurzaam gebiedsgericht beleid voor Noordwest-Overijssel. Van bijzondere betekenis daarbij is het streven naar versterking van de natuurgebieden De Wieden en De Weerribben door natuurontwikkeling in de aangrenzende omgeving en verbinding met het Friese Merengebied. Het ligt in de bedoeling om gedeelten van het polderland niet langer te bemalen waardoor een water-en moeraslandschap zal ontstaan. Oudere lezers, die zich de Tweede Wereldoorlog kunnen herinneren, weten dat deze polders destijds een welkome bron voor de voedselvoorziening waren en hebben, begrijpelijk, moeite met de voorgestelde onderwaterzetting.

Auteur: J.D. van der Tuin

Eerder gepubliceerd in: Historische mededelingen van de Historische vereniging Steenwijk en Omstreken. Jaargang 18, no. 3 (2001).